De mensheid heeft nog geen speciale sonde naar een andere ster gelanceerd, maar de eerste pogingen zijn al in volle gang, zowel in geest, hardware als plannen. Onze vroegste diep-ruimte emissarissen drijven richting de melkweg, terwijl ambitieuze concepten—van nucleaire pulsraketten tot door lasers aangedreven zeilen—routes in kaart brengen die we kunnen volgen. Samen schetsen deze missies en studies een praktische weg van de rand van onze heliosfeer naar gerichte expedities naar de dichtstbijzijnde sterren.
De ruimteschepen Pioneer 10 en 11, gelanceerd in het begin van de jaren '70, waren de eersten die de greep van de Zon ontsnapten, elk met een metalen plaat als groet aan eventuele ontdekkers. Voyager 1 en 2 volgden in 1977 en voegden de Gouden Platen en een uitgebreider arsenaal aan instrumenten toe. Voyager 1 passeerde de heliopauze in 2012 en Voyager 2 in 2018, waarbij ze voor het eerst het lokale interstellaire medium onderzochten. New Horizons, gelanceerd in 2006, volgt ook een ontsnappingstraject na zijn flybys van Pluto en Arrokoth, hoewel al deze vier ruimtevaartuigen tienduizenden jaren nodig zullen hebben om in de buurt van een andere ster te komen.
Zelfs vóór die doorgangen schetsten ingenieurs hoe een echte sterproef zou kunnen functioneren. Project Orion uit de late jaren '50 stelde een nucleaire puls voortstuwing voor, maar testverboden in de atmosfeer en politieke realiteiten zetten een rem op deze plannen. Het Project Daedalus van de British Interplanetary Society (1973–1978) voorzag een door fusie aangedreven, onbemande flyby van Barnard's Ster over ongeveer 50 jaar met een snelheid van ongeveer 12% van de lichtsnelheid. NASA en de Amerikaanse
Naval Academy’s Project Longshot (1988) verkende later een kleinere fusieontwerp gericht op Alpha Centauri, waarbij de enorme energie- en brandstofvereisten werden belicht. Het meest prominente hedendaagse plan is Breakthrough Starshot, aangekondigd in 2016, dat zich richt op het versnellen van gram-grote “StarChip” sondes tot ongeveer 20% van de lichtsnelheid met behulp van een multi-gigawatt laserarray op de grond en ultralichte zeilen. Bij die snelheid zou een flyby van Alpha Centauri ongeveer 20 jaar na lancering kunnen plaatsvinden, maar de technische hindernissen zijn enorm. Onderzoekers bestuderen zeilmateriaal, stralingscontrole en wafer-grote ruimtevaartuigen, terwijl zonnezeilmissies zoals JAXA’s IKAROS en The Planetary Society’s LightSail 2 fundamentele technologieën in de ruimte hebben gedemonstreerd.
Communicatie terug van meerdere lichtjaren afstand en het beschermen van een kleine sonde tegen stofimpact blijven open uitdagingen. Een kortere termijn oplossing is een “Interstellar Probe” naar de rand van de invloed van de Zon, bestudeerd door teams in de jaren 2020 om honderden tot duizend astronomische eenheden te bereiken over meerdere decennia. Een dergelijke missie zou snelle ontsnappingstrajecten, langdurige energiesystemen en autonomie verfijnen—kritieke voorafgaandheden voor sterreis. Het zou ook ongekende heliophysica en astrofysica leveren vanuit de ruimte buiten de heliosfeer.
Als gefinancierd, zouden tests met gerichte energie, geavanceerde zeilen en verre sondes in de komende decennia de tools kunnen ontwikkelen die nodig zijn voor de eerste echte poging: een gerichte, relativistische flyby van de dichtstbijzijnde sterren.
